Toroslar ilçesindeki höyüğün ilk arkeolojik kazıları 1937 yılında başlamış olup, bu bölge çok sayıda uygarlığın izlerini taşıdığı için “Medeniyetler Beşiği” olarak adlandırılmaktadır. Neolitik dönemden başlayarak Orta Çağ’a kadar uzanan birçok tabakanın kalıntıları burada keşfedilmiştir.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın destekleriyle yürütülen 30. dönem kazı çalışmaları, İtalya’daki Bari Aldo Moro Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Giulio Palumbi’nin başkanlığında devam etmektedir. Kazı ekibi, Hititologlar, arkeologlar ve sanat tarihçilerinin yer aldığı toplamda 20 kişiden oluşmaktadır. Ekip, höyüğün kuzey cephesinin doğu ve batı yönlerindeki alanlarda yoğunlaşarak çalışmalarını sürdürmektedir.
Kazıların odaklandığı alanlar arasında, höyüğün “teras” olarak bilinen Bizans Dönemi yerleşim alanı ile 1939 yılında keşfedilen Hitit Dönemi sur yapısı bulunmaktadır. Bu iki döneme ait yeni bulguların ortaya çıkarılması hedeflenmektedir.
BİZANS DÖNEMİ ÜZERİNE ARAŞTIRMALAR YAPILIYOR
Kazı başkanı Prof. Dr. Giulio Palumbi, Yumuktepe Höyüğü’nün 9 bin yıllık bir geçmişe sahip olduğunu ve önemli antik yerleşim alanlarından biri olarak değerlendirildiğini ifade etti. Bu yılki kazı çalışmalarında yeni bulgular elde etmeyi amaçladıklarını belirtti. Palumbi, yeni alanlarda çalışmalar yapıldığını kaydetti:
“1930-1940’lı yıllarda Liverpool Üniversitesi’nden John Garstang’ın gerçekleştirdiği kazılar, Hitit Dönemi’ne ait sur duvarlarının temellerini ortaya koymuştu. Önceki kazı başkanımız Isabella Caneva da höyüğün kuzeybatısında Kalkolitik Çağ’a dair sur yapılarını açığa çıkarmıştı. Bu yeni çalışmalarda, özellikle höyüğün zirvesinde ve teraslarında yer alan Bizans Dönemi yerleşmesinin büyüklüğü ve konumuyla ilgili yeni bilgilere ulaşmayı hedefliyoruz.”
HİTİT DÖNEMİ SUR YAPISININ DEVAMINI ARAŞTIRMA HEDEFİ
Palumbi, geçmiş dönemlerden elde edilen bilgilerin izini sürdüklerini dile getirdi. John Garstang’ın tespit ettiği Hitit Dönemi sur yapısının devamını bulmanın da kazı ekiplerinin hedefleri arasında bulunduğunu vurguladı.
“Garstang, Yumuktepe’nin Geç Tunç Çağı boyunca önemli bir yerleşim alanı olduğuna dikkat çekiyor. Ayrıca, eski kazılardan elde edilen sınırlı verilere sahip olduğumuz Erken Tunç Çağı’na dair yeni bulgular elde etmeyi planlıyoruz. Bu şekilde daha önce hakkında az bilgiye sahip olduğumuz dönemler ile ilgili bilgilerin arttırılması amaçlanıyor. M.Ö. 3000’li yıllardaki Yumuktepe’nin Batı Anadolu ve Akdeniz’deki rolü ile bu bölgeler arasındaki iletişimin düzeyini anlamaya çalışıyoruz.”
Kazıların yapıldığı yaklaşık 100 yıl önce başlayan bu süreçte, höyüğün bir arkeopark projesi çerçevesinde tarihe miras bırakılacağına vurgu yapıldı. Palumbi, şunları söyledi:
“Kazı çalışmalarının yanı sıra gerçekleştirdiğimiz önemli bir arkeopark projemiz var. Mersin Büyükşehir Belediyesi’nin desteğiyle yürütülen bu projede, kazı alanlarındaki bölümlerin çatı ile kapatılarak turizme kazandırılması hedefleniyor. Böylece yalnızca akademik camia değil, tüm vatandaşlar yürütülen çalışmalar ve ortaya çıkarılan yapılar hakkında bilgi sahibi olma fırsatı bulacak.”