Türkiye, yaklaşık 50 yıldır iadesi için çalışmalar yürütülen Burdur’daki Boubon Antik Kenti kökenli iki bronz heykel başı ve anıtsal boyutlarda bir bronz kadın heykelinin yanı sıra bir mücevher parçası ve Osmanlı dönemine ait iki hançerin de aralarında bulunduğu toplam 14 arkeolojik ve etnografik eseri geri kazandı.
Bunun gerçekleştirilmesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Kaçakçılıkla Mücadele Dairesi Başkanlığı ile Manhattan Bölge Savcılığı ve Amerikan İç Güvenlik Soruşturma Birimi arasındaki iş birliğiyle mümkün oldu. Uzman ekiplerin Türkiye genelinde ve yurt dışında yürüttüğü inceleme, takip ve araştırmalar sayesinde elde edilen bilgiler doğrultusunda eserlerin iadesi süreci hızlandı. İade edilen eserler, Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Gökhan Yazgı’nın katıldığı bir törenle New York’taki Türk Evi’nde teslim alındı.
Eserler arasında bulunan bronz heykel başları, Burdur’daki Boubon Antik Kenti kökenlidir. M.Ö. 1 ve M.S. 1’inci yüzyıllar arasına tarihlenen genç bir erkeği tasvir eden heykel başının iadesi, Jean Paul Getty Müzesi’nden gerçekleşti. Ayrıca, M.S. 3’üncü yüzyıla ait sakallı erkek başının iadesi ise Santa Barbara Sanat Müzesi aracılığıyla sağlandı. Bu heykel başlarının iade sürecinde görgü tanığı ifadeleri ve yürütülen soruşturmalar önemli rol oynadı.
Miami Üniversitesi’ne bağlı Lowe Sanat Müzesi’nden gelen çeşitli dönemlere ait pişmiş toprak eserler de iade edilenler arasında yer aldı. Bu eserler arasında M.Ö. 1’inci bin yıla tarihlenen çift kulplu boyalı kap, antik döneme ait bir testi, Bizans dönemine ait bir kase ve kandil bulunmaktadır. Ayrıca, farklı tarihlere ait üç Bizans dönemi sikke ve M.Ö. 40 yılına tarihlenen bir gümüş Roma sikkesi de iade edildi. Ayrıca, 10’uncu ve 11’inci yüzyıllara tarihlenen ve Anadolu’daki Türkmen işçiliğinin örneği olan bir kemer ile Osmanlı dönemi metal işçiliğini yansıtan iki hançer de dikkat çekiyor.
Burdur’daki Boubon Antik Kenti kökenli eserler, 1960’lı yıllarda kaçak kazılarla elde edilerek yurtdışına kaçırılmıştı. Bu süreçte, Prof. Dr. Jale İnan ve gazeteci-yazar Özgen Acar’ın çabaları önemli bir rol oynamıştı. Manhattan Bölge Savcılığı tarafından başlatılan soruşturmalar doğrultusunda, Kültür ve Turizm Bakanlığı daha önceden de birçok bronz eserin iadesini sağlamıştı.
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, kültürel mirasın korunması ve geri kazandırılması konusundaki kararlılığını vurguladı. Bakan Ersoy, Boubon Antik Kenti kökenli eserlerin yanı sıra diğer eserlerin de milletin kültürel mirasına katıldığını belirtti. Bu eserlerin gelecek nesillere aktarılacağını ifade ederek, iade sürecinde emek veren tüm çalışanlara teşekkür etti.
Türkiye, kültürel mirasını dünya genelinde tanıtma ve sahip çıkma konusunda kararlılığını sürdürüyor. Bu tür iade süreçlerinin, uluslararası iş birliği sayesinde mümkün olduğu gözlemleniyor.