Diyarbakır’da, 12 Eylül darbesi sonrasında askeri cezaevi olarak hizmet veren Diyarbakır E Tipi Cezaevi’nin restorasyon çalışmaları başlamış durumda. Cezaevinin bazı yapılarının yıkılması için karar alınırken, bazı bölümlerinin ise güçlendirilmesi hedefleniyor. Toplam 49 bin 204 metrekarelik bir alana kurulu olan cezaevi, 16 bin 462 metrekarelik kapalı alanıyla restorasyon sonrası ‘Anı ve Etnografya Müzesi’ olarak faaliyet gösterecek.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 23 Ekim 2023 tarihinde düzenlediği toplu açılış töreninde cezaevi ile ilgili müjdelere yer verdi. İstasyon Meydanı’nda yaptığı konuşmada, “Diyarbakır Cezaevi’ni boşaltma ve kültür merkezi yapma sözü vermiştim. Sözümüzü tuttuk. Adalet Bakanlığımız cezaevini tamamen boşalttı” şeklinde ifadelerle cezaevinin yeni statüsüne vurgu yaptı. Restorasyon çalışmaları ise Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından sürdürülecek.
Cezaevindeki 270 tutuklu ve 170 personel, bölgedeki diğer cezaevine sevk edildi. Dönemin Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, cezaevinin kapısını kilitleyerek anahtarını Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’a teslim etti. 27 Ekim’de, cezaevinin çevresinde yer alan ve terör olaylarına karşı inşa edilen beton bloklar kaldırıldı. ‘Anı ve Etnografya Müzesi’ olarak kullanılacak olan cezaevi, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü tarafından Diyarbakır Müze Müdürlüğü’ne devredildi.
Restorasyon çalışmaları çerçevesinde, bazı yapıların yıkımı için kurul kararı alındığı, bazılarının ise güçlendirilmesi planlandığı ifade edildi. Beş bloktan oluşan cezaevinin, restorasyon sonrası iki giriş kapısına sahip olacağı belirtiliyor.
Cezaevine sonradan eklenen askeri gazino ve lojman gibi yapılar yıkılacak. Geçen yıl, cezaevinin belgelenmesi için lazer tarama yöntemi uygulandı. 1980 sonrası eklenen koğuş ve hücrelerin yıkımına başlanırken, Diyarbakır Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü, restorasyon çalışmaları için 70 işçiyle çalışmalara hız verdi. Cezaevinin, 1980 yılındaki orijinal yapısına dönüştürülmesi amaçlanıyor. İlk etap çalışmalarının 2025 Haziran’ında tamamlanması planlanıyor.
Seyfettin EKEN, Gıyasettin TETİK/DİYARBAKIR, (DHA)
GÜNCELLENME
10.10.2024 – 15:11
