Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Gordion’da düzenlenen bir törende yaptığı konuşmada, Türkiye’nin arkeoloji alanında yeni bir döneme girdiğini ifade etti. Bakan Ersoy, Anadolu’nun “medeniyetin hafızası ve insanlığın hazine sandığı” olduğunu belirterek, Türk arkeolojisinin son yıllarda önemli yapısal değişikliklerle güç kazandığını vurguladı.
Kazı sürelerinin 12 aya çıkarılması, tüm kazıların başına Türk koordinatörlerin atanması ve “Geleceğe Miras” projesinin hayata geçirilmesiyle birlikte, Bakan Ersoy’a göre “Türk arkeoloji tarihinin altın çağı” yaşanmaktadır.
‘Geçmişi bugüne ve geleceğe taşıyoruz’
Ersoy, Türk arkeoloji tarihine şimdiye kadar görülmemiş düzeyde materyal ve lojistik destek sağlandığını belirterek, bu sayede kazı, restorasyon ve koruma çalışmalarının çok daha sistematik hale geldiğini ifade etti. “Tarihi ayağa kaldırıyor, geçmişi bugüne ve geleceğe taşıyoruz” dedi.
Gordion’un arkeoloji sahnesine ilk adımını 131 yıl önce Berlin-Bağdat demiryolu inşaatı sırasında attığını hatırlatan Ersoy, o tarihten itibaren 46 tümülüste kazılar gerçekleştirildiğini söyledi. Gordion’un, “anıtsal Frig mimarisi, M.Ö. 800’e tarihlenen tahribat katmanı ve kraliyet mezarları” ile Frig uygarlığının kimliğini yansıttığını vurguladı.
‘Midas’tan sonra en yoğun buluntular’
2023 yılında UNESCO Dünya Mirası ilan edilen Gordion’un, Geleceğe Miras projesine dahil edildiğini duyuran Bakan, 2024 itibarıyla Prof. Dr. Yücel Şenyurt’un koordinatör kazı başkanı olarak görev alacağını açıkladı.
Ersoy, tamamlanan 47. tümülüs olan T26 hakkında ilgi çekici bilgiler verdi. Ahşap mezar odasında 88 metal eser bulunduğunu ve bu eserlerin Midas Tümülüsü’nden sonra bulunan en yoğun buluntu grubunu oluşturduğunu belirtti. Özellikle bronz kapların “neredeyse tamamen sağlam şekilde” elde edildiğinin altını çizdi.
“Kraliyet ailesine ait olabilir”
Bakan Ersoy, mezar odasındaki buluntuların Frig kraliyet ailesiyle bağlantılı olabileceğini ifade ederek, “Burada yatan kişinin Gordios ya da Midas ile akrabalık bağı bulunan biri olması ihtimali mevcut,” dedi. Arkeolojik bulguların önemine dikkat çekti.
47 eserin restorasyonunun tamamlandığını ve Gordion Müzesi’ne taşındığını aktaran Ersoy, diğer eserlerin de tamamlandıkça sergileneceğini belirtti. Bronz ve demir buluntuların, Ankara’daki Restorasyon ve Konservasyon Laboratuvarı’na taşındığını, burada korozyon temizliği ve kimyasal sabitleme işlemlerine tabi tutulduğunu söyledi. Bu işlemlerin, fiziksel olduğu kadar tarihsel değerlerin de korunmasına yönelik olduğunu vurguladı.
‘Kazılar artık mevsime göre planlanıyor’
Ersoy, “Kazıların 12 aya yayılması” uygulamasının sağladığı avantajlara dikkat çekti. Önceki yıllarda kazıların yalnızca 1-2 ay sürdüğünü hatırlatarak, artık bütçe ve personel sıkıntısı olmadan “çalışmaların mevsim şartlarına göre planlandığını” ve dört mevsim sürdürülebildiğini paylaştı.
2013’ten bu yana kazı başkanlığını üstlenen Charles Brian Rose’a ve 2024’te görevi devralacak olan Yücel Şenyurt’a teşekkür eden Bakan, bu çalışmalarla Türkiye’nin arkeolojik alandaki uluslararası etkisinin arttığını ifade etti.
‘5 binden fazla kişiye istihdam, 6 binden fazla buluntu’
Ersoy, “Geleceğe Miras” projesinin 2023 Ekim’inde Efes’te başlatıldığını ve kısa sürede 251 kazı alanına yayılacağını belirtti. Bu projelerin hem kültürel mirasın korunmasına hem de turizme katkı sağlayacağını dile getirdi.
2024 yılında 5 binden fazla kişiye istihdam sağlandığını açıklayan Ersoy, bu yıl içerisinde 6 binin üzerinde arkeolojik buluntuya ulaşıldığını kaydetti.
“Yakaladığımız başarıların kültür ve turizm hayatımıza katkı sunmasını umuyorum,” diyerek konuşmasını tamamlayan Ersoy, “Geleceğe Miras ile geçmişe ışık tutmaya devam edeceklerini” ifade etti.
Ankara Valisi’nden destek mesajı
Törende konuşan Ankara Valisi Vasip Şahin, Gordion’un kamuoyuna yeniden tanıtılmasının önemini vurgulayarak, “Burası Frigyalıların başkenti. Artık çok daha fazla ilgi göreceğine inanıyorum,” dedi. Valilik olarak kazı ve koruma çalışmalarına destek verdiklerini ve vermeye devam edeceklerini belirtti.
Programın sonunda, Bakan Ersoy ve beraberindeki heyet, T26 Tümülüsü’nden çıkarılan eserleri ve Midas Tümülüsü’nü yerinde inceledi.
