1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında, Çarlık Rusya yönetiminin silahlanmaya karşı durarak savaşmayan Malakanların sürgün edilmeleri sonucu Kafkasya ve Anadolu’ya yerleşen bu topluluğun torunları, köklerini araştırmak amacıyla Kars’a geldi. ABD’de yaşayan Malakan tarihçisi Andrei Conovaloff ile Vasili Kobzev, yanı sıra Avustralya’dan Jerry Bogdanoff, atalarının doğup büyüdüğü topraklara önemli bir ziyaret gerçekleştirdi. Kars Kültür ve Sanat Derneği Başkanı Vedat Akçayöz rehberliğinde Çakmak köyündeki Malakan Mezarlığı’nı ziyaret eden Conovaloff ve arkadaşları, Malakan Kültür Evi’nde de incelemelerde bulundular.
Vedat Akçayöz, konukların Kars ve çevresindeki Rus köylerini, Malakan mezarlarını ve su değirmenlerini incelediklerini ifade etti. Akçayöz, “Bu süreçteki en büyük hedefleri, kendi dünya çapındaki web sayfaları üzerinden Kars bölgesinde yaşayan ve buradan göç etmiş Malakanların kültür ve turizm aracılığıyla yeniden entegre olmalarını sağlamak. Amerika, Rusya, Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan’daki Malakanlarla iletişim kurarak Kars ekonomisine ve turizmine katkıda bulunmak amacıyla buraya geldiler. Ayrıca, Kültür Bakanlığı’nın desteğiyle restorasyonu gerçekleştirilen Malakan Evi’nin durumu ile de ilgilendiler. Çakmak köyündeki bu evi restore ettikten sonra Kültür Bakanlığı’nın da desteğiyle buraya bir Malakan Müzesi yapmayı hedefliyorum” dedi.
Akçayöz, 1878 ve sonrasındaki “93 Harbi” sırasında bu bölgeye getirilen Malakanlar ve Dukoborların, diğer sektantlarla birlikte geldiğini belirterek, “Bölgede yaklaşık 30’un üzerinde sektant bulunuyor. Malakanların en belirgin özelliği barışa yönelik tutumlarıdır. Savaşmamak için barışa odaklanmış bir toplumdur. Amaçları barış içinde yaşamak” şeklinde ifade etti. Dukoborların, Malakanlar ile farklılıklarını açıklayarak, “Savaşmamak için ellerindeki silahları yakan insanlardı. Dünyada ilk kez 1895 yılında bu eylemi gerçekleştirdiler. Sonrasında bu bölgeden ayrılarak 1899’da bazıları Kanada’ya, diğerleri ise Amerika Birleşik Devletleri’ne göçtü. Amacımız, bu bölgeden doğan ve ataları Kars kökenli Malakanların kültürünü, sanatını ve turizmini canlandırarak Kars’a katkı sağlamak” ifadelerini kullandı.
Dünyadaki Malakanlarla iletişim kurmayı hedeflediklerini belirten Malakan tarihçisi Andrei Conovaloff ise, “Görevimiz bu bağlantıyı sağlamaktır. Web sayfası üzerinden o ülkelere ulaşarak, oradaki Malakanlar ve Dukoborlarla bir araya gelmek ve onları turizm, kültürel turizme adapte edebilmek. Barış amacıyla bu bölgeye geldik. Yüzbinlerce Malakan ve Dukobor, 1912-1962 süreçleri içerisinde buradan ayrıldı. Önemli olan, onların kontaklarını sağlamaktır” dedi.
Volkan KARABAĞ/KARS, (DHA)-
GÜNCELLENME
