Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ile Manhattan Bölge Savcılığı ve Amerikan İç Güvenlik Soruşturma Birimi arasındaki iş birliği, Türkiye’den yıllar önce kaçırılan kültürel eserlerin iadesini sağlamak amacıyla yürütülen çalışmalarla sonuçlandı. Bu çerçevede, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Kaçakçılıkla Mücadele Dairesi Başkanlığı, yurt içinde ve dışında gerçekleştirdiği inceleme ve araştırmalar neticesinde elde ettiği bilgi, belge ve delillerle iade sürecine destek oldu. İade edilen eserler, Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Gökhan Yazgı’nın katılımıyla New York’ta bulunan Türk Evi’nde düzenlenen bir törenle Türkiye’ye getirildi.
İade edilen önemli eserler arasında, Burdur’daki Boubon Antik Kenti kökenli iki bronz heykel başı ile anıtsal boyutta bir bronz kadın heykeli yer almakta. Bunun yanı sıra, farklı dönemlere ait seramik eserler, madeni paralar, bir mücevher parçası ve Osmanlı dönemine ait iki hançer de iade edilen eserler arasında yer aldı. M.Ö. 1 ile M.S. 1. yüzyıllara tarihlenen bronz heykel başı, Jean Paul Getty Müzesi vasıtasıyla iade edildi. Ayrıca, Santa Barbara Sanat Müzesi’nden getirilen sakallı erkek heykel başı ise M.S. 3. yüzyıla tarihlendirilmektedir.
Miami Üniversitesi’ne bağlı Lowe Sanat Müzesi’nden sağlanan diğer eserlerin arasında, M.Ö. 1. bin yıla ait çift kulplu ve boyalı bir kap, bir antik testi, Bizans dönemine ait bir kase ve bir kandil bulunmaktadır. Eserler arasında ayrıca, çeşitli dönemlere ait üç Bizans sikkesi ile M.Ö. 40 yılına tarihlenen gümüş Roma sikkesi de yer almaktadır. Adana kökenli bir kemerin ise 10. ve 11. yüzyıllara ait olduğu belirlenmiştir. Osmanlı metal işçiliğinin zarafetini gösteren, 19. yüzyıla ait telkari işlemeli iki hançer de bu iade sürecinin bir parçasıdır.
Burdur’daki Boubon Antik Kenti kökenli eserlerin ilk olarak 1960’lı yıllarda kaçak kazılarla elde edildiği ve yasa dışı yollarla yurtdışına çıkartıldığı tespit edilmiştir. Bu süreçte, eserlerin iadesini sağlamak amacıyla Manhattan Bölge Savcılığı tarafından başlatılan soruşturma ve ardından gerçekleştirilen araştırmalar sonucunda, daha önce birçok önemli eserin geri döndürülmesi sağlanmıştır.
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, kültürel mirasın korunması ve iadesinin sürekli olarak öncelikli hedefleri arasında yer aldığını belirtti. Bakan Ersoy, Boubon Antik Kenti kökenli eserlerin yanı sıra, diğer eserlerin de yıllar süren mücadele sonucunda tekrar ülkeye kazandırıldığını ifade etti.
Bakan Ersoy, bu eserlerin binlerce yıllık bir geçmişin ve kültürel mirasın sembolü olduğunu vurguladı. Ayrıca, iade sürecinde görev yapan tüm çalışanlara teşekkür ederek, kültürel mirası koruma ve tanıtma konusundaki kararlılıklarını yineledi.
