Antalya’nın Kaş ilçesindeki Patara Antik Kenti, 6 bin yıl önceye dayanan tarihiyle ziyaretçilerini etkilemeye devam ediyor. Roma İmparatoru Nero tarafından inşa edilen ve 1481 yılındaki büyük tsunamide yıkılan 26,5 metre yüksekliğindeki deniz feneri, restorasyon işlemleri tamamlandığında iskelesi kaldırılarak ilk defa gün yüzüne çıkarıldı. Patara Deniz Feneri’nin renovasyon projesi, 2020’nin ‘Patara Yılı’ olarak ilan edilmesiyle birlikte, Münir Karaloğlu’nun Antalya Valiliği döneminde başlatılmıştı.
RESTORASYON İLE YENİDEN AYAKTA
Akdeniz Üniversitesi’nden Prof. Dr. Fahri Işık ve eşi Havva İşkan Işık’ın 37 yıl önce başlattığı kazılarda ortaya çıkan yüzlerce tarihi eser arasında en dikkat çekici olanı, M.S. 64 yılında inşa edilen bu deniz feneridir. Yaklaşık %80’i kazılarda bulunan orijinal taşlarla yeniden inşa edilen yapı, yapay zeka teknolojileri yardımıyla yıkılmadan önceki haline uygun olarak restore edildi. 2020’de başlayan ve 5 yıl süren restorasyon süreci tamamlandı. 1988’den beri Patara kazılarında görev alan Prof. Dr. Havva İşkan Işık, 26,5 metrelik fenerin etrafındaki iskele söküldükten sonra yeni görüntülerini paylaştı. Bu süreç, deniz fenerinin, 544 yıl öncesindeki haline yeniden kavuşmasını sağladı.
YENİ ÇEVRE DÜZENLEMESİ PLANLANIYOR
İskele kaldırılmasının ardından güncel fotoğrafları paylaşan Prof. Dr. Havva İşkan Işık, “Bu mucizeyi emekleriyle yaratanları mahcup etmedin, çok şükür. Patara İmparator Nero Deniz Feneri’nde restorasyon çalışmalarında sona gelindi. Fenerin kapısı, podyum basamakları ve Likya Eyalet Valisi Sextus Marcius Priskus’un heykel kaidesinin yerleştirilmesinin ardından, çevre düzenlemesi tamamlanarak ziyaretçilere açılacak” açıklamasını yaptı.
FENERİN IŞIĞI YENİDEN YANACAK MI?
Prof. Dr. Havva İşkan Işık, restorasyon tamamlandıktan sonra tarihi fenerin denizlerdeki gemilere yol gösterecek ışığını yeniden yakmasına dair bir çağrıda bulundu. “Temennim, fenerin ışığının yanması yönünde. Böylece yapılış amacını yerine getirmiş olacaktır. Bu durum, simgesel olarak restorasyonu tamamlayıcı bir unsur haline gelecektir. Patara Sahili’nden geçen kruvaziyerler ve diğer gemiler, genellikle gece saatlerinde geçiş yapıyor. O fenerin ışığını gördüklerinde, ‘Şu anda Türkiye’de, Antalya’da Patara’dan geçiyoruz ve Nero’nun ışığını yakıyoruz’ diye duyuracaklar. Bu, Türkiye’nin tanıtımı için büyük bir değer taşıyacaktır” diye konuştu.
UZUN BİR SÜREÇ YÜRÜTÜLDÜ
Patara’daki kazılar 16 yılının kazı başkanlığını da kapsayan toplam 37 yıl sürdü. Prof. Dr. Işık, “Bu fenerin restorasyonunu mümkün kılan başta Cumhurbaşkanlığı olmak üzere, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Antalya Valiliği ve diğer kurumlara teşekkür ediyorum. Deniz fenerinin kazıları ve yeniden inşa süreci 20 yıl aldı ve onu kendi doğurduğum çocuk gibi hissediyorum” dedi.
